Hình 6: Phòng giám định ở New York hiện đang nhận kiểm tra một lượng lớn kim cương kiểu IIa xử lý HPHT kích cỡ tương đối lớn như viên tròn, giác cúc này nặng đến 18,12 ct (bên trái). Viên kim cương chứa bao thể graphite hình lục giác (bên phải, phóng đại 112 lần) là dấu hiệu rõ ràng của phương pháp xử lý HPHT. Ảnh chụp bởi Jian Xin (Jae) Liao (trái), Wuyi Wang (phải).
Kim cương thiên nhiên màu nâu kiểu IIa nổi tiếng bởi việc nó có thể được thay đổi màu (bay bớt tông màu nâu) qua việc nung dưới áp suất cao và nhiệt độ cao (HPHT). Những nghiên cứu gần đây cho thấy quá trình nung sẽ loại bỏ những chỗ khuyết mạng tinh thể tạo ra màu nâu. Không phải tất cả kim cương màu nâu đều thích hợp để làm bay màu, phòng giám định đá quý thường thấy kim cương kiểu IIa xử lý HPHT không màu đến gần không màu, hầu hết dưới 5 ct. Tuy nhiên trong thời gian gần đây phòng giám định đá quý ở New York thấy rằng lượng kim cương kiểu IIa xử lý HPHT kích cỡ tương đối lớn được đưa đến để giám định ngày càng tăng, nhiều viên trong số đó nặng hơn 5 ct và một số viên nặng trên 10 ct.
Một mẫu kim cương cắt dạng tròn, nặng 18,12 ct (17,11 x 17,04 x 10,24 mm) trong hình 1, có cấp màu F là một điển hình. Trong khi nhiều viên kim cương xử lý HPHT không thấy gì bên trong, ngoài một số hạt nhỏ thì viên đá này chứa bao thể graphite hình lục giác nhỏ được bao quanh bởi khe nứt căng (hình 6, bên phải). Rất có thể bao thể này được hình thành do sự graphit hóa từ kim cương chủ. Sự hiện hiện của bao thể graphrite và khe nứt căng cho thấy rõ viên đá này bị xử lý HPHT. Phân tích quang phổ một cách cẩn trọng cũng khẳng định có xử lý HPHT. Nung HPHT có khả năng dẫn đến rủi ro làm hỏng kim cương cao hơn những kỹ thuật xử lý khác, vì thế mà ít khi thấy phương pháp này áp dụng trên những viên đá lớn. Không thể biết chắc được việc tăng lượng kim cương xử lý với kích cỡ lớn là hiện tượng ngắn hạn hay đây là sự khởi đầu một xu hướng mới. Một giải thích có thể chấp nhận là ngày càng nhiều kim cương kích thước lớn phù hợp cho việc xử lý HPHT và hiện chúng đã có mặt trên thị trường. (Công Ty TNHH Giám Định Rồng – SJC lược dịch theo Wuyi Wang trong Lab Notes, quyển G&G Winter 2010)