PHẦN TIN GIÁM ĐỊNH
Kim cương xử lý:
Mục đích xử lý: Thông qua xử lý, kim cương có thể cải thiện màu và độ sạch. Kim cương màu cấp thấp có thể tăng cấp cao (thí dụ màu J biến thành E); màu xấu (màu nâu, màu nhạt) sẽ thành màu đẹp (vàng, xanh dương, lục, hồng, đỏ). - Các loại xử lý: Cải thiện độ sạch, nhuộm màu, phủ màu, chiếu tia lade và tẩy rửa bằng hóa chất, xử lý nhiệt độ cao áp suất cao, chiếu xạ, chiếu xạ cộng nung nhiệt, cho thẩm thấu ion boron.
- Giải thích: Trong số kim cương màu tự nhiên thì một số màu rất hiếm nhưng có thể được tạo ra nhờ xử lý chiếu xạ (hình 1), chiếu xạ cộng với nung nhiệt, hoặc xử lý nhiệt độ cao áp suất cao. Màu xử lý trên kim cương bằng các phương pháp nhuộm hoặc phủ màu thô sơ dễ bị phai hoặc bị bong ra. Trong khi đó, màu xử lý bằng kỹ thuật và phương tiện cao cấp thì rất bền vì màu được tạo mới là do xử lý làm thay đổi các tâm màu bên trong viên đá. Màu này sẽ bền vững và không phai dưới các điều kiện sử dụng bình thường.
Corundum (ruby, saphia) xử lý:
- Mục đích xử lý: Nhờ xử lý, corundum sẽ có màu đẹp hơn và trong hơn. Ruby có thể tăng màu đỏ. Saphia màu nhạt có thể tăng màu xanh dương, vàng hoặc cam, saphia màu tối có thể sáng hơn. Đá có sao yếu sẽ mạnh hơn.
- Các loại xử lý: Nhuộm màu, phủ màu bề mặt, xử lý nhiệt, xử lý khuếch tán, chiếu xạ.
Giải thích: Vì màu đẹp ở ruby và saphia là rất hiếm nên người ta thường dùng xử lý nhiệt để cải thiện màu ở những đá có giá trị thấp (hình 2). Việc xử lý này là giả lập theo các quá trình tự nhiên, và nhiều nhà kinh doanh đá quý xem xử lý như là “hoàn tất điều mà thiên nhiên chưa làm được”. Các màu cải thiện do xử lý nhiệt, khuếch tán, chiếu xạ sẽ bền vững và không bị phai trong điều kiện sử dụng bình thường.
Beryl xử lý:
Mục đích xử lý: Xử lý làm cho đá nhóm beryl có màu đẹp hơn, trong hơn. Trong nhóm beryl thì emerald là đá được ưa chuộng nhất vì màu lục đặc trưng của nó, tuy nhiên độ trong của emerald thường rất kém.- Các loại xử lý: Cải thiện độ sạch, nhuộm màu, phủ màu bề mặt, xử lý nhiệt, chiếu xạ.
- Giải thích: Các đá nhóm beryl mà nhất là emerald tự nhiên luôn có các khe nứt rất dễ thấy. Do đó beryl thường được tẩm dầu hoặc nhựa để chúng lấp đầy các khe nứt (hình 3). Nhờ xử lý mà các khe nứt sẽ trở nên khó thấy (làm tăng độ sạch) và emerald sẽ đẹp hơn. Xử lý này là không bền vững, do đó không nên để các đá nhóm beryl trong máy rửa siêu âm, không được tiếp xúc với hóa chất tẩy rửa và nhiệt độ cao. Tuy nhiên, nếu lâu ngày các khe nứt trở nên dễ thấy thì ta vẫn có thể làm beryl đẹp trở lại khi tái xử lý.
Cẩm thạch (jadeite) xử lý:
Mục đích xử lý: Cẩm thạch là loại đá gồm nhiều khoáng vật nhỏ li ti kết lại nên thường có nhiều hốc, khe rất nhỏ. Trong thiên nhiên, nước mưa và không khí ẩm hay chen vào các hốc nhỏ ấy làm ố màu và phân hủy đá. Người ta thường xử lý cẩm thạch để tăng độ bền chắc của đá, làm bóng bề mặt và tăng màu, thường là màu lục mạnh, gọi là lục hoàng tộc (lục emerald).- Các loại xử lý: Nhuộm màu, phủ màu bề mặt, tẩy rửa bằng hóa chất, tẩm keo.
- Giải thích: Một số đá cẩm thạch cần được xử lý để đạt được dáng vẻ gần giống như loại cẩm thạch cực đẹp nhưng khan hiếm. Trước hết người ta tẩy rửa chất dơ bám dính vào cẩm thạch, kế đó tẩm keo để làm cứng đá (hoặc cũng có thể nhuộm để cải thiện màu – hình 4). Nếu sử dụng vật liệu tốt khi xử lý thì các đá xử lý này thường bền vững trong điều kiện sử dụng bình thường, nhưng có thể không vĩnh viễn. Thế nên phải cẩn thận trong khi lau chùi cẩm thạch, không nên rửa bằng máy siêu âm và với hóa chất tẩy.
Ngọc trai xử lý:
- Mục đích xử lý: Thường thì ngọc trai có màu trắng xám, xám vàng, và màu bề mặt không đều. Ngọc trai có màu đẹp như đen, vàng cam, hồng thì rất hiếm và cao giá. Thông thường người ta xử lý ngọc trai nuôi để có màu đều và đẹp hơn.
- Các loại xử lý: Nhuộm màu, tẩy rửa bằng hóa chất, chiếu xạ, tẩm dầu, lấp đầy.
Giải thích: Ngọc trai nuôi màu đen là loại đá quý có giá trị cao trên thế giới, tuy nhiên có thể tạo ra ngọc trai nuôi màu đen giá rẻ nhờ nhuộm màu (hình 5). Màu nhuộm ở ngọc trai thường không bền vững do đó không nên để nó tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá lâu, và cũng như đối với tất cả các loại ngọc trai, ta phải cẩn thận khi lau chùi hoặc sờ mó.
Topaz xử lý:
Mục đích xử lý: Topaz thường có màu trắng (không màu), màu vàng, hầu như không có màu xanh dương. Xử lý để cải thiện màu hoặc tạo màu xanh dương. - Các loại xử lý: Phủ bề mặt, xử lý hoá chất, cải thiện bằng nhiệt, chiếu xạ, chiếu xạ cộng với nung nhiệt.
- Giải thích: Topaz màu xanh dương trong tự nhiên là cực kỳ hiếm và đắt. Thực tế thì tất cả topaz xanh dương trên thị trường đều là do xử lý chiếu xạ kết hợp xử lý nhiệt. Vì hiện nay chưa có phương pháp và thiết bị phân tích nào có thể phát hiện được việc xử lý này cho nên khi thấy topaz nào có màu xanh dương đẹp thì ta tạm cho rằng chúng đã bị chiếu xạ. Màu xanh dương xử lý do chiếu xạ thì bền vững (hình 6), sẽ không phai dưới điều kiện sử dụng và chăm sóc bình thường.
Tuormaline xử lý:
Mục đích xử lý: Cải thiện màu và độ sạch.- Các loại xử lý: Xử lý cải thiện độ sạch, phủ bề mặt (hình 7), xử lý nhiệt, chiếu xạ.
- Giải thích: Nhiều tourmaline đã được nung nhiệt để cải thiện màu. Vì hiện chưa có phương pháp nào đáng tin cậy xác định được việc xử lý này nên ta có thể cho rằng viên đá đã bị xử lý nhiệt. Màu xử lý do xử lý nhiệt thì bên vững, sẽ không phai dưới điều kiện sử dụng và chăm sóc bình thường.
Turquoise xử lý:
Mục đích xử lý: Tăng màu xanh dương, giảm độ rỗng xốp.- Các loại xử lý: Nhuộm màu, tẩm keo, xử lý Zachery
- Giải thích: Đá turquoise có nhiều hốc nhỏ li ti nên màu sắc có thể bị biến đổi theo thời gian do đá bị thấm mồ hôi và các chất liệu khác. Xử lý Zachery giúp không chỉ cải thiện màu và còn làm cho đá bớt đi độ rỗng xốp (hình 8), nhờ vậy mà màu sẽ khó phai hơn trong điều kiện sử dụng và chăm sóc bình thường.
Zoisite (tanzanite) xử lý:
- Mục đích xử lý: Làm xuất hiện màu xanh dương tím đẹp.
- Các loại xử lý: Xử lý nhiệt
- Giải thích: Hầu hết tanzanite khai thác từ mỏ thường có màu nâu. Màu xanh dương tím đẹp mà ta thấy ở đá tanzanite đều là do xử lý nhiệt (hình 9), chứ màu này mà tự nhiên thì cực kỳ hiếm. Màu xử lý này thì bền vững và không phai dưới điều kiện sử dụng và bảo quản thông thường.
Thông báo cùng quý khách hàng:
|
Bản tin giám định kỳ này đăng bài 5 là bài cuối cùng của phần giáo trình căn bản về kim cương.
|
|
Chúng tôi đang thực hiện phần giáo trình cơ bản về đá màu (dịch từ bản gốc của GIA – xem hình bên dưới) và sẽ sớm phục vụ quý khách trong các số tới.
|
PHẦN GIÁO TRÌNH
BÀI 5:
HỌC VỀ GIẤY PHÂN CẤP KIM CƯƠNG CỦA GIA
Sử dụng các điều vừa học để mua kim cương cho bạn. Bây giờ thì Christine giới thiệu với bạn về các Giấy Phân Cấp Kim Cương của GIA.
Christine nói: “Phần lớn kim cương đều có giấy phân cấp. Đá của chúng tôi được phân cấp ở GIA. Đây là một tổ chức giáo dục độc lập, phi lợi nhuận trên thị trường kim hoàn, là một bảo đảm tốt nhất cho bạn về tính khách quan khi mua bán. Viên kim cương của bạn đã được lập hồ sơ, và số hồ sơ có thể được khắc bằng tia lade ở trên gờ viên đá”.
Christine đặt viên kim cương của bạn vào kính hiển vi và cho bạn thấy số khắc. Rồi chỉ cho bạn thấy cũng số ấy trên Giấy Phân Cấp. Chắc chắn là bạn thích nó ngay!
Bạn muốn đọc hết Giấy Phân Cấp chứ gì. Dựa vào các thông tin trên đó, thì mô tả nào là tốt nhất ở viên kim cương ảo mà bạn mua từ Christine?
Hãy đọc Giấy Phân Cấp cẩn thận
Chi Tiết Trên Giấy Phân Cấp
GIA chưa có một hệ thống phân cấp chính thức nào về cắt mài, nhưng Giấy Phân cấp Kim cương của GIA có liệt kê các chi tiết quan trọng. Để có sự chính xác, người phân cấp luôn mô tả hình dạng viên đá mà không dùng tên thương mại hay thuật ngữ đặc biệt nào.
Đoạn “Tỷ lệ – Proportions” có phần trăm chiều dày tổng và mặt bàn. Đoạn này cũng liệt kê kích thước, tình trạng gờ và kích thước chóp đáy.
Trong mục “Thành phẩm – Finish”, thì đánh bóng (polish) và đối xứng (symmetry) được xếp là “cực cao – excellent”, “rất cao – very good”, “cao – good”, “trung bình – fair”, hay “kém – poor”.
Các Giấy Phân cấp Kim Cương của GIA
|
|
|
|
Mẫu giấy phân cấp cũ của GIA
|
|
|
|
Mẫu giấy phân cấp mới của GIA vừa được sử dụng từ 01/2006
|
THỰC HÀNH
Hãy cho các đặc tính nào tốt nhất mô tả viên kim cương ảo bạn mua
KẾT THÚC
Chúng Tôi Thực Sự Hài Lòng…
Xin chúc mừng! Bạn đã trang bị các thiến thức cơ bản về 4C và đã mua viên kim cương ảo. Cảm ơn bạn đã bỏ chút thì giờ để khám phá thế giới kim cương với Christine và GIA. GIA đánh giá cao sự nổ lực của bạn bằng một phần thưởng đặc biệt, đó là bạn có thể truy cập vào địa chỉ sau:
www.gia.edu/buydiamond/index.cfm
Khóa học này có làm cho bạn thêm hứng thú để đi sâu vào thế giới hấp dẫn của kim cương không? Có ư, sau đây là một số tùy chọn cho bạn, click vào ngay đi…
Để khám phá cách mà bạn chuyển lòng đam mê về kim cương và đá quý thành một nghề nghiệp thích thú và vinh quang, hãy click vào:
www.gia.edu/education/49/section main page.cfm
Để tìm hiểu nhiều hơn về Giấy kiểm định GIA và Phòng Thí Nghiệm Đá Quý Thương Mại Gia – GIA Gem Trade Laboratory, hãy vào:
www.gia.edu/gemtradelab/66/sectionmain page.cfm
Nếu bạn muốn mua một CD copy Tự điển Kim cương có nhiều minh họa của GIA thì vào:
www.gia.edu/geminstrument/index.cfm
Cảm ơn bạn kết thúc khóa học và nhớ ghé thăm chúng tôi lần nữa nhé.